Sự tích hoa mào gà
1. Lòng tốt của gà Mái mơ
Ngày xua, cô gà mái nào cũng có một cái mào đỏ rất đẹp như mào của các chú gà trống bây giờ. Một buổi sớm, gà Mái mơ soi mình trong vũng nước sung sướng thấy chiếc mào xòe trên đỉnh đầu như một chùm hoa đỏ rự. Gà Mái mơ khoan khoái vỗ cánh hát vang bài hát quen thuộc của họ hàng nhà gà:
Cục ta, cục tác!
Mào ta đã mọc
Cục ta, cục tác!
Mọi vật quay ra nhin gà Mái mơ và cũng xuýt xoa khen: “Chiếc mào mới xinh xắn làm sao! Trông thật đỏm dáng [1].”
Gà Mái mơ tung tăng đi kiếm mồi khắp nơi. Nó đến bên bể nước chượt nghe có tiếng khó ti tỉ. Mái mơ dừng lại, ngẩng đầu và chớp mắt, lắng tai nghe. Một cây màu đỏ tía, lá thon dài, đang tấm tức khóc [2] một mình. Gà Mái mơ chạy đến bên cây màu đỏ tía, khẽ hỏi:
– Bạn làm sao thế? Ai làm bạn phiền lòng?
Cây rỏ những giọt nước mắt trong suốt như sương và sụt sịt bảo:
– Các cây quanh đây, cây nào cũng có hoa, riêng mình tôi là chẳng có. Vừa nãy có cây còn bảo rằng: “Đến gà Mái mơ cũng có hoa trên đầu. Thế mà…”
Nói chưa dứt lời, cây lại khóc, nước mắt cứ thi nhau rơi xuống thánh thót.
Gà Mái mơ an ủi bao nhiêu nó cũng không nín. Làm thế nào bây giờ? Hay là cho cây chiếc mào của mình? Mái mơ mủi lòng, suy nghĩ một lúc rồi quyết định:
– Thôi, bạn nín đi. Tôi biếu bạn bông hoa trên đầu tôi, bạn có vui không?
Nghe Mái mơ nói thế, câu bỗng tươi tỉnh hỏi dồn:
– Thật ư? Bạn cho tôi thật nhé?
– Thật chứ. Tôi biếu bạn bông hoa của tôi. Còn tôi, tôi là Mái mơ không cần có chiếc mào đỏ thắm như bông hoa ấy cũng được.
– Thế thì sung sướng quá, xin cảm ơn bạn nhé!
2. Câu chuyện sự tích hoa Mào Gà
Sáng hôm sau, mọi người ngạc nhiên thấy chiếc mào đỏ đẹp đẽ của gà Mái mơ không còn nữa. Và cái cây thân đỏ tía lá thon dài bên bể nước thì lại nở chùm hoa đỏ đẹp, rực rỡ y như chiếc mào của gà Mái mơ.
Cây hoa sung sướng vươn mình đón ánh sáng mặt trời mỗi buổi sáng. Ánh nắng mặt trời lại nhuộm cho bông hoa thêm đỏ thắm. Cây khẽ kể cho bạn bè nghe câu chuyện hôm trước. Ai cũng tấm tắc khen ngợi lòng tốt của gà Mái mơ. Khi thấy gà Mái mơ đi qua, mọi vật đều nghiêng đầu chào đón, chúc mừng.
– Chúc cho bụng dạ tốt đẹp của gà Mái mơ sẽ sinh ra những viên ngọc quý.
Thế là từ đó, bông hoa ấy được gọi là hoa Mào Gà để kỉ niệm tấm lòng tốt của gà Mái mơ. Và gà Mái mơ cứ mỗi ngày lại đẻ một quả trứng hồng tuyệt đẹp.